لوله‌ها در صنعت، نقش بسیار پراهمیتی دارند. از آن‌ها در زیر ساخت‌های شهری و صنعتی، برای انتقال سیالات مانند آب و گازها استفاده می‌شود. به همین علت، جنس و کیفیت این محصول برای سازندگان مهم است. با توجه به نیازهایی که در حوزه صنعت وجود دارد، لوله‌هایی با جنس‌های مختلف تولید و از آن‌ها استفاده می‌شود. دو نوع لوله‌ای که در این حوزه معروف هستند، لوله فولادی و لوله پلی اتیلن هستند. در این مقاله قصد داریم به مقایسه لوله فولادی و لوله پلی اتیلن بپردازیم و در مورد مزیت‌های هرکدام توضیح دهیم. با ما همراه باشید.

تفاوت لوله پلی اتیلن و لوله فولادی

در مقایسه لوله فولادی و لوله پلی اتیلن که از انواع لوله های صنعتی به شمار می روند، می‌توان گفت که لوله‌های فولادی، استوانه‌هایی توخالی از جنس فولاد هستند که در حوزه ساخت‌وساز برای انتقال سیالات و گازها کاربرد دارند. لوله‌های فولادی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که در هر کدام روکش‌های مختلفی به کار رفته است. هرکدام از روکش‌ها، باعث شده است این نوع لوله، دارای مزیت‌های خاصی باشد. از انواع این محصول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

لوله فولادی گالوانیزه؛
لوله فولادی مشکی؛
لوله فولادی ضد زنگ؛

این نوع لوله‌ها چون از فلز سخت تولید شده‌اند، وزن بالا، قدرت استحکام و عمر طولانی دارند و همچنین در برابر فشار خارجی و داخلی بسیار مقاوم هستند.

اما پلی اتیلن، یک ماده ترموپلاستیک است که از پلیمریزاسیون تولید می‌شود. لوله‌های پلی اتیلن به روش اکستروژن ساخته می‌شوند و انواع متفاوتی دارد، مانند لوله پلی اتیلن چگالی بالا و پلی اتیلن چگالی متوسط. همچنین لوله‌های پلی اتیلن، در ضخامت‌های متفاوتی تولید می‌شوند. انتخاب ضخامت، به نوع پروژه و کاربردی که برای آن در نظر گرفته شده است، بستگی دارد. این لوله‌ها در قطر، سایز و انواع مختلف در بازار موجود است. این نوع لوله در موارد مختلف زیر استفاده می‌شوند:

توزیع گاز طبیعی؛
آب پاش‌های چمن؛
فاضلاب؛
دفع زباله؛
خطوط زهکشی؛

لوله‌های پلی اتیلن، توسط استاندارد‌های مختلف مورد آزمایش قرار می‌گیرند و با توجه به نوع آن، مواردی در مشخصات آن تعیین می‌شوند، مانند استانداردی که با آن مطابقت دارد، اندازه لوله، درجه‌بندی فشار و کد تعیین مواد آن، تا خریدار بتواند به راحتی مشخصات لوله را بشناسد. همچنین با یک آرم، مشخص می‌شود آیا این لوله برای زهکشی مناسب است یا خیر. در صورتی که پلی‌اتیلن با هدف انتقال آب ساخته شود، یک مهر و موم آزمایشگاهی روی آن قرار می‌گیرد.

لوله‌های پلی اتیلن برخلاف لوله فولادی، وزن سبکی دارند. همچنین در برابر زنگ‌زدگی مقاوم هستند در حالی که در لوله‌های فولادی، احتمال زنگ‌زدگی بسیار بالا است. از طرف دیگر، لوله‌های فولادی برای اتصال به یکدیگر نیاز به جوشکاری دارند؛ اما لوله‌های پلی اتیلن را به راحتی و بدون جوشکاری می‌توان با استفاده از اتصالات پلی اتیلنی به یکدیگر متصل کرد. همانطور که بیان کردیم، لوله‌های فولادی در برابر فشار مقاوم هستند؛ اما لوله‌های پلی اتیلن نیاز به مراقبت بیشتری دارند.

مزایای لوله پلی اتیلن در برابر لوله فولادی

تا به این قسمت از مقایسه لوله فولادی و لوله پلی اتیلن درمورد تفاوت بین این دو محصول گفتیم، حال نوبت به بیان مزایای لوله پلی اتیلن در برابر لوله فولادی است که عبارت‌اند از:

لوله‌های پلی اتیلن نسبت به فولادی وزن بسیار سبکی دارند و این امر باعث صرفه‌جویی در هزینه حمل و نقل و نصب آن‌ها می‌شود. در واقع می‌توان گفت هزینه نصب لوله‌های پلی اتیلن نصف هزینه نصب لوله فولادی است.
این لوله‌ها برخلاف لوله فولادی در برابر زنگ زدگی، مقاوم هستند و حتی به مرور زمان با مجاورت در کنار سیالات دچار زنگ زدگی نمی‌شوند.
ضریب زبری لوله‌های پلاستیکی پلی اتیلن صفر است؛ اما لوله‌های فولادی بعد از ۵٠ سال، ضریب زبری آن، نصف می‌شود.
این نوع لوله نسبت به اسید و مواد شیمیایی بسیار مقاوم هستند و دچار واکنش شیمیایی یا ایجاد تاثیر منفی بر مواد داخلی لوله نمی‌شوند؛ اما در لوله‌های فولادی، به خصوص زیر مجموعه‌هایی که دارای روکش‌های مختلف هستند، خطر حل شدن روکش در مواد داخل لوله وجود دارد. این موضوع باعث کاهش خلوص مایعات شده و حتی در لوله‌های آب خطر مسمومیت را به همراه دارد. همچنین خوردگی در لوله‌های فلزی، باعث کاهش جریان می‌شود.
برای اتصال لوله پلی اتیلن، نیاز به جوشکاری نیست و به راحتی می‌توان آن را به یکدیگر متصل کرد.
مواد تشکیل دهنده این لوله، در مایعات یا گازها حل نشده و باعث آلودگی مواد داخل لوله نمی‌شوند.
پلی اتیلن در برابر ضربه، سایش و نشت بسیار مقاوم است؛ اما در لوله‌های فولادی بسیار از مواد در اثر نشت، هدر می‌روند و به نوعی ضرر مالی و هدررفت منابع را به همراه دارد.
این نوع لوله در برابر جریان متناوب سیالات مقاوم است و سرعت جریان را کنترل می‌کند؛ اما در لوله‌های فولادی ممکن است به مرور زمان، سرعت جریان سیالات و گازها کاهش پیدا کند.
لوله‌های پلی اتیلن در برابر سرما و یخ‌زدگی، مقاومت بالایی دارند.
انعطاف‌پذیری یکی دیگر از نقاط قوت لوله پلی اتیلن به شمار می‌رود. این نوع لوله را می‌توان در گوشه‌ها نصب کرد بدون اینکه کیفیت آن کاهش پیدا کند.
در صورت نصب درست لوله‌های پلی اتیلن، این محصول هزینه تعمیر و نگهداری بالایی نخواهد داشت.
لوله‌های پلی اتیلن به خوبی عایق بندی شده‌اند، به همین علت از اتلاف انرژی آب سرد یا گرم جلوگیری می‌کنند.
در صورت نیاز به تعویض این نوع لوله، هزینه بسیار پایین‌تر نسبت به لوله‌های فولادی دارند.

مزایای لوله فولادی در برابر لوله پلی اتیلن

پس از آنکه از مزایای لوله پلی اتیلن در برابر لوله فولادی گفتیم، اکنون می‌خواهیم از مزایای لوله فولادی صحبت کنیم:

یکی از مواردی که به عنوان نقاط قوت لوله فولادی به شمار می‌رود، تحمل آن در فشار بالا است.
بررسی‌ها نشان داده است که لوله‌های فولادی عمر طولانی‌تری نسبت به لوله پلی اتیلن دارند.
لوله فولادی در برابر جریان آب با دمای بسیار بالا مقاوم است؛ اما لوله پلی اتیلن نمی‌تواند دمای بسیار بالا را تحمل کند.
از لوله‌های پلاستیکی نمی‌توان در تمام سیستم لوله‌کشی استفاده کرد و در برخی موارد برای لوله‌کشی نیاز به لوله‌های فولادی است.

تفاوت قیمت لوله پلی اتیلن و لوله فولادی یا فلزی

یکی از مواردی که در مقایسه لوله فولادی و لوله پلی اتیلن باید در نظر گرفت، تفاوت قیمت این دو نوع محصول است. لوله‌های فولادی به دلیل آن که از فلز ساخته می‌شوند، قیمت بالاتری دارند.

به خصوص اگر در آن‌ها روکش‌های مختلفی به کار رفته باشد، قیمت آن افزایش پیدا می‌کند؛ اما لوله‌های پلی اتیلن قیمت کمتری نسبت به لوله فولادی دارند. البته در نظر داشته باشید با توجه به نوع پلی اتیلن، این قیمت می‌تواند متفاوت باشد.

کلام آخر

در این مقاله به مقایسه لوله فولادی و لوله پلی اتیلن پرداختیم و مزیت‌های هرکدام را توضیح دادیم. با توجه به مطالبی که بیان کردیم می‌توان نتیجه گرفت در برخی از پروژه‌های آب و فاضلاب استفاده از لوله‌های پلی اتیلن به صرفه‌تر است. اما در پروژه‌هایی که لوله باید فشار و دمای بالایی را تحمل کند، از لوله فولادی باید استفاده کرد.