وسیلهای مکانیکی که برای باز و بسته کردن عنصر دریچهای شکل استفاده میشود، شیر نام دارد. از انواع شیرها میتوان به شیرآلات صنعتی اشاره کرد که در انواع و دستههای مختلف وجود دارند.
شیرآلات صنعتی چیست
شیرآلات صنعتی همانطور که از اسمش پیدا است، در خانواده تجهیزات صنعتی قرار دارد و برای باز و بسته کردن جریان عبوری از لولهها مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع با شیرآلات صنعتی، ورودی و خروجی و جریان لولهها را کنترل میکنید.
دسته بندی شیرآلات صنعتی بر اساس عملکرد
شیرآلات صنعتی بر اساس عملکردشان به دستههای مختلفی تقسیم میشوند:
- شیر یکطرفه: این شیرها دارای یک ورودی و یک خروجی هستند تا از جریانهای معکوس در لوله جلوگیری کند.
- شیر اطمینان: این شیر با یک فنر بسته شده و در صورتی که فشار به شیر زیاد شود، به سرعت باز شده تا فشار عملکرد سیستم به نقطه اطمینان برسد.
- شیر تنظیم جریان: شیرهای کنترل از نوع شیرهای سوزنی بوده که قطعات لق در داخل شیر ندارد و به این ترتیب از ارتعاش در حالت کنترل جلوگیری میکند.
- شیر قطع و وصل: این شیرها وظیفه قطع و وصل جریان در سیستمهای تاسیساتی و پایپینگ را دارد. به این ترتیب حداقل افت فشار را در سیستم بوجود میآورد.
- شیر با کارایی خاص: این شیرها مانند شیرهای چهار راهه و شیرهای شناور فقط در برخی کاربریهای خاص، مانند سیستم سرمایش یا به عنوان شیر تغذیه دیگ مورد استفاده قرار میگیرند.
انواع شیرآلات صنعتی
- شیرهای توپی: شکل این شیرآلاتیک ساچمه کروی مانند است که 90 درجه چرخیده و جریان سیال را در لوله مسدود میکند. لوله کشیهای آب گرم و سرد اغلب از این نوع لوله است.
- شیرهای سماوری: با این مدل شیرها تنها میتوانید حرکات سیال را قطع یا وصل کنید.
- شیرهای دروازهای: این شیرها، دارای یک دریچه دایرهای یا مستطیلی برای باز و بسته کردن جریان سیال هستند.
- شیرهای کروی: این نوع شیرآلات، جریان سیال عبوری از لوله را 180 درجه تغییر میدهد. با توجه به عملکرد این شیرها، میزان افت فشار شدیدی لمس خواهید کرد.
- شیرهای پروانهای :در صنعت نفت و پتروشیمی این دست از شیرها را به چشم میبینید. این شیرآلات با شکل و قالبی که دارد، هنگام حرکت و چرخش، با کم کردن سطح مقطع، سرعت عبور سیال را افزایش میدهد.
- شیرهای اختناق : این نوع شیرها مانند مرزی در بین فشار بالا و فشار پایین در دستگاههای برودتی هستند.
- شیرهای سوزنی : از اسمش مشخص است. حرکت سیال را در قطر بسیار کوچک به طور دقیق کنترل میکند. این مدل بیشتر در آزمایشگاهها و ابزار دقیق مورد استفاده قرار میگیرد.
- شیر زاویهای: این نوع شیرآلات شبیه به شیرآلات کروی هستند که جریان سیال را تا 90 درجه تغییر میدهد. با این تفاوت که در این نوع شیرآلات نسبت به کروی، افت فشار کمتری را خواهید داشت.
- شیرهای کشویی: این شیرآلات افت فشار بسیار ناچیزی دارند. در استفاده از این نوع شیرآلات بایستی در نظر داشته باشید که قصد دارید مسیر سیال به طور کامل مسدود شده یا به طور کامل باز شود.
- شیرهای فشارشکن: در مکانهایی که فشار وارده بیش از اندازه باشد، به خصوص در منازل، برای جلوگیری از اثرات نامطلوب آن از شیرهای فشارشکن در نزدیکی کنتور آب استفاده میشود به این ترتیب فشار جریان سیال را کم میکند.
- شیرهای اطمینان: همانطور که از اسم این نوع شیرها مشخص است، برای حفظ ایمنی مورد استفاده قرار میگیرد. در جایی که تجهیزات کنترلی برای کنترل کردن میزان فشار بالا، دچار استهلاک میشوند، شیرهای اطمینان در صورت فشار بیش از حد، باز میشوند و فشار سیال را کاهش میدهند تا وضعیت سیستم لوله کشی به صورت پایدار برسد.
- شیرهای تخلیه: این دسته شیرها، رسوبات ته نشین شده در مخزن را خارج کرده و عمر دیگها را به این ترتیب افزایش میدهد.
- شیرهای زانویی: در صورتی که دما و چگالی سیال بالا باشد، از این شیرها استفاده میشود.
- شیر فلکه: این شیرها قابلیت چرخش به صورت ساعتگرد و پادساعتگرد دارند.
- شیر یکطرفه: شیرهای یک طرفه فقط از یک طرف به سیال امکان عبور میدهد و امکان برگشت ندارد. این مدل شیر بیشتر در پالایشگاهها و در تلنبهها استفاده میشود که جریان عبوری به تلنبه برنگردد.
اجزای اصلی شیرآلات صنعتی
شیرآلات صنعتی، در سیستمهای لوله کشی برای قطع و وصل کردن جریان دما، فشار یا جریان مایعات مورد استفاده قرار میگیرد. اجزای این شیرآلات عبارت است از:
- بدنه شیرآلات
- درپوش شیرآلات
- مجرابند
- تریم والو
- نشیمنگاه شیر
- استم یا ساقه
- یوک شیرآلات
- پکینگ یا گسکت آب بندی
جنس اجزای شیرهای صنعتی
با توجه به نوع کاربری، جنس مختلفی دارند. در کارهای ساختمانی، شیرآلات از جنس چدن، برنج، برنز یا استیل است و در کارهای صنعتی گسترده از جنس فولاد کربن، فولاد آلیاژ است.
کاربردهای اصلی شیرآلات صنعتی
این نوع شیرآلات کاربرد گستردهای دارند. به طور کلی برای کنترل، قطع و وصل جریان سیال استفاده میشود. از جمله:
- کنترل جریان آب در زمینهای کشاورزی
- کنترل فرایند در پالایشگاهها و کارخانجات
- سرویسهای فرایندی در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی
مهمترین برندهای تولید کننده شیرآلات صنعتی
اگر به دنبال برترین برندهای تولیدکننده شیرآلات صنعتی هستید، برندهای شیرود، فرداب و نهراب گزینه مناسبی برای انتخاب شیرآلات صنعتی هستند.