دریچه منهول چیست؟
دریچه منهول پوششی است که بر روی منهول ها یا چاه های فاضلابی یا مخابراتی استفاده می شود که احتمالا بارها در کوچه و خیابان ها دیده اید. این پوشش از انواع مختلفی تشکیل شده که هر کدام با توجه به نوع منطقه شهری جاده، پیاده رو ها و زیرساخت فاضلابی و مخابراتی و خط لوله گاز متفاوت هستند. این پوشش ها در مکان هایی از جمله خیابان ها، پیاده رو ها، فرودگاه ها و کارخانه ها بکار می روند و با توجه به این مکانها میزان بار ترافیکی و میزان تردد ها و کاربردهای متفاوت، مقاومت های متفاوتی دارند و رنگ آنها باتوجه به مخبراتی یا فاضلابی بودن دریچه منهول که شرکت مخابرات و آب وفاضلاب و گاز اجرا می کنند متفاوت است.
دریچه منهول یک عنصر عمرانی مهم می باشد که چاه های فاضلابی، مخابراتی، خط لوله گاز یا منهول ها را می پوشاند. دریچه منهول به کارکنان اجازه می دهد به خط لوله های های زیرزمینی آب و فاضلاب و گاز و خطوط مخابراتی که زیر جادهها و مسیرهای تردد کار گذاشته شدهاند، دسترسی پیدا کنند. با این حال، این دریچه باید پوشیده شود تا عابر پیاده ای که از مسیر ها می گذرد یا در پیادهرو راه می رود، به طور تصادفی در آن سقوط نکند و همچنین وسایل نقلیه سبک و سنگین و فوق سنگین در امنیت کامل تردد کنند.
یکی از مشکلات اصلی که امروز ایران با آن روبرو است، زیرساخت های قدیمی کشور است. در سراسر کشور، پلها، بزرگراهها، خطوط راهآهن، خطوط آب و سیستمهای فاضلاب و خطوط گاز با سرعت زیادی رو به از بین رفتن است. به این ترتیب یکی از عوامل اصلی مربوط به از بین رفتن زیرساختها، خوردگی یا زنگ زدگی است. زیر ساختهای زیرزمینی ایران در معرض خوردگی قرار دارد زیرا اجزای اصلی آن اغلب در تماس با خاک و آب نصب میشوند و آب و مایعات خوردگی بیشتری را به آنها منتقل میکنند. بسیاری از اجزا نظیر دریچه منهول، قابها و میله های آهنی در یک رده قرار می گیرند.
جنس دریچه منهول چیست؟
مواد اصلی مورد استفاده در ساخت دریچه منهول، چارچوبها و سایر پوششهای دسترسی در سیستمهای زیرزمینی، فولاد، چدن و بتن هستند. استفاده از این مواد آنها را ارزان تر، قوی تر و سنگین تر میسازد. گاهی با وجود وزن بالا و طبیعت دست و پا گیر، دریچه منهول به سرقت میرود به خصوص هنگامی که قیمت فلز بالا میرود احتمالا شنیده اید که در یک مسیرده ها دریچه چدنی را بسرقت برده اند. علت ساخت سنگین این است که این عنصر کمتر در معرض سرقت قرار می گیرد. وزن هر دریچه منهول معمولا بیش از ۵۰ کیلوگرم می باشد. قیمت آن متناسب با وزن 50 کیلوگرم باید ۱۱۰ پوند باشد. تمام این مواد از جمله بتن کمک می کند تا دریچه منهول دیرتر در معرض خوردگی قرار گیرد. هنگامی که وسیله نقلیه از روی دریچه منهول عبور می کند، دریچه منهول باید قادر به تحمل باره ترافیکی سنگین آن باشد. برای خیابانها، محوطههای پارکینگ و یا پیادهروها به طور معمول دریچه منهول از جنس چدن ساخته می شود و دریچه منهول بنابر کاربرد با مقاومت های بار ترافیکی متنوعی ساخته می شود. مثلا سبک ترین و ارزانترین آن مربوط به عبور پیاده رو ها و سنگین ترین آنها مربوط به تردد وسایل نقلیه فوق سنگین و فرودگاهی ست.
با این حال با نصب سیستمهای زیرزمینی، مهندسان برای ساخت دریچه منهول از مواد مقاوم در برابر خوردگی استفاده می کنند. به عنوان مثال به جای فولاد، چدن یا بتن را انتخاب می کنند. این امر در زیرساخت زیرزمینی و مناطقی که بیشتر در معرض خوردگی قرار دارند، صدق میکند. دریچه منهول اغلب از چدن، بتن و یا ترکیبی از این دو ساخته میشود. اخیرا ساخت دریچه منهول از پلاستیک تقویت شده یا دیگر مواد کامپوزیت و بتن پلاستیک و دریچه هایی از جنس نانو کامپوزیت ها می باشد که سبکی قیمت پایین و نصب راحت از مهمترین مزایای آن هاست.
در طراحی این پوشش معمولا سوراخ هایی را تعبیه می کنند که در آن یک قلاب برای بلند کردن دریچه منهول قرار داده میشود. غالبا چنین پوشش هایی ضد آب بوده و به نور اجازه ی عبور می دهد. به طور معمول از یک ابزار برای بلند کردن دریچه منهول استفاده میشود. اگر چه ابزارهای دیگر مانند ابزارهای الکترومغناطیس میتوانند به خوبی دریچه را باز کنند.
معرفی انواع دریچه منهول
این پوشش در طرحها و مواد مختلف ظاهر میشوند، که هر کدام مجموعه متفاوتی از ویژگیها و مزایا را ارائه میکنند. علاوه بر ابعاد پوشش، مادهای که در ساخت آن مورد استفاده قرار می گیرد از اهمیت بالایی برخوردار است. این جنس ماده دریچه منهول است که مشخص میکند چه حجمی از بار را می تواند پوشش دهد. آب و هوا میتواند تست زمان را تحمل کند. امروزه دریچه منهول مرکب به خاطر توانایی بالای آن و گستره زندگی بالاتر نسبت به پوشش چدن سنتی محبوبیت زیادی کسب کرده است.
دریچه منهول با توجه به جنس ماده ای که در آنها بکار برده می شود متفاوت هستند. انواع دریچه منهول:
1. پوشش فلزی شامل:
- چدن (داکتیل و خاکستری)
- آهن
- فولاد
- کامپوزیت
- نانوکامپوزیت
- کوپلیمری
2. پوشش بتنی شامل:
- بتن معمولی
- بتن تقویت شده به کمک الیاف فولادی یا بتن مسلح
3. پوشش کامپوزیتی شامل:
- FRP یا GRP
FRP یا پلاستیک تقویت شده با فیبر، بهترین ماده کامپوزیت است که برای ایجاد دریچه منهول استفاده میشود. عناصری مثل رزین پلی استر اشباع نشده، فیبر شیشهای، کوارتز و دو نوع ماده افزودنی دیگر دارد. روش تولید آنها بسیار پیچیده است. در مقایسه با پوشش SMC ، پوششFRP دارای یک سطح خوب است و توانایی بار بسیار بالایی می باشد.
- BMC
از ترکیبBMC و قالب سازی ، نوعی ماده مرکب بدست می آید که برای تولید BMC استفاده میشود. عناصری که در ساخت این پوشش استفاده میشوند شامل رزینهای پلی استر اشباعنشده، فیبر شیشهای، کربنات کلسیم و میلههای فولادی هستند. روش تولید این نوع پوشش بسیار ساده است و هزینه زیادی ندارد. مزایای دریچه BMC این است که آنها سطح صافی دارند و رنگ یکدست آنها شبیه پلاستیک است. با این حال، قابلیت بار این پوششها در سمت پایین است و آنها مستعد اصطکاک هستند.
- SMC
SMC یا صفحه قالب ریزی ترکیب دیگری از مواد مرکب است. عناصری که در ساخت این پوششها مورد استفاده قرار میگیرند شامل رزینهای پلی استر، پنج لیره ایی، کربنات کلسیم و مقدار کمی مواد افزودنی هستند. روش تولید دریچه SMC کمی پیچیده و تا حدودی برگرفته از پوشش BMC است. همچنین این روش پر هزینه است. پوشش SMC، سطح صافی دارد و توانایی تحمل بار آن بسیار خوب می باشد.
انواع دریچه منهول
دریچه منهول دارای مدل های مختلفی است و بسته به نوع استفاده دارای قطر و یا ضخامت متغیر می باشد. اصلی ترین قسمتی که دریچه های منهول را از هم جدا می کند و موجب تفاوت آن ها می شود جنس سازنده درب منهول است.
دریچه منهول از سال های بسیار دور در کشور های خارجی مورد استفاده قرار می گرفته است و بهمین دلیل مهم ترین جنس های استفاده شده برای آن مواد بسیار قدیمی بتن و چدن هستند. در سال های اخیر نیز با توجه به افزایش قیمت فلز و بتن و همچنین سنگین بودن آن ها استفاده از درب ها با جنس کامپوزیت افزایش یافته است.
1- دریچه منهول بتنی
دریچه منهول بتنی از بتن به عنوان جنس اصلی دریچه بهره می گیرد. معمولا از فلز به عنوان چهارچوب دریچه و از خود بتن به عنوان درب استفاده می شود. دریچه بتنی در کنار وزن سنگین خود مقاومت بسیار بالایی نیز ندارد و در صورت ورود ضربه سنگین دچار ترک و شکستگی می شود. همچنین دریچه منهول بتنی بعد از مدتی استفاده به دلیل طبیعت بتن و حضور در شرایط آب و هوایی مختلف دچار ترک، شکستگی و خوردگی شده و از بین می رود.
2- دریچه منهول چدنی
چدن به عنوان یک فلز سنگین و مقاوم تا به امروز نیز به عنوان یکی از اصلی ترین مدل های دریچه منهول مورد استفاده قرار می گیرد. چدن در مقایسه با بتن مقاومت بیشتری دارد و در طول زمان نیز کیفیت خود را از دست نمی دهد. اما امروز به دلیل بالا رفتن قیمت فلزات، استفاده از چدن هزینه بالایی داشته و همچنین نرخ دزدیدن این مدل دریچه های منهول نیز افزایش یافته است.
4- دریچه منهول کامپوزیت
دریچه منهول کامپوزیت از جنس پلاستیک فشرده ساخته شده و در کنار وزن کم دارای مقاوت و دوام بسیار زیادی است. این مدل دریچه ها در سال های اخیر و با پیشرفت صنایع پلاستیک معرفی شده اند و به دلیل مزایای بسیار زیاد جای خود را در میان دیگر مدل های دریچه منهول باز کرده اند.
دریچه منهول کامپوزیتی از ترکیب رزین های پلیمری و مواد شیمیایی دیگر ساخته می شود. دریچه منهول کامپوزیتی به دلیل کاهش هزینه های ناشی از سرقت دریچه های چدنی، مقاومت مکانیکی و هیدرولیکی بالا، مقاومت شیمیایی، زیبایی ظاهری ( امکان تولید در رنگ های مختلف )، مقاومت در برابر گازهای خورنده فاضلاب و عدم فرسایش در حال گرفتن سهم زیادی از بازار دریچه منهول چدنی است.
5- دریچه منهول پلی اتیلن
این مدل دریچه ها نیز از جنس پلاستیک ساخته شده اند ولی پلاستیک به کار رفته در آن ها مقاوم نبوده و فقط به عنوان درپوشی برای عدم ورود اجسام خارجی استفاده می شود. دریچه منهول پلی اتیلن قدرت تحمل فشار را ندارد و بهمین دلیل در مکان هایی که باید افراد و خودرو ها از روی دریچه عبور و مرور کنند نمی توان از این درب ها استفاده کرد. معمولا از پلی اتیلن برای ساخت درب کنتور های آب و فاضلاب خانگی استفاده می شود.
کاربرد دریچه منهول چیست؟
دریچه منهول بر طبق شرکت کارفرما (آب و فاضلاب، مخابرات، گاز و برق ) و بر اساس محل نصب (پیاده رو، خیابان، اتوبان بین شهری و درون شهری و فرودگاهی ) و نیز لوگوی شرکت های مجری و پیمانکار در اندازه ها و کلاس های متفاوتی ساخته می شود که کاربرد هر کدام در هر قسمت از شهر متفاوت می باشد. همچنین چهار گوش بودن و دایره ای بودن هم تقسیم می شوند که هر کدام نیز سایز و اندازه ی خود را دارد ولی 60 سانتیمتری و 80 سانتیمتری از همه پر رونق تر است.
این پوشش در مکان هایی مانند اتاق بازرسی برای فاضلاب،شهرداری، کابل کشی برق زیرزمینی، کابل کشی مخابرات و تاسیسات آب، گاز و نفت به کار می روند. همچنین می تواند ظاهر باغ ها و خیابان ها را زیبا سازد. دریچه ها در 6 کلاس ساخته می شوند و این کلاس ها از A15 تا F900 می باشد.
- A۱۵ : دریچه A۱۵ میتواند تا ۱.۵ تن وزن را تحمل کند.
- B۱۲۵ : دریچه B۱۲۵ میتواند در برابر با ۱۲.۵ تن وزن مقاوم باشد
- C۲۵۰ : دریچه C۲۵۰ میتواند تا ۲۵ تن وزن را تحمل کند.
- D۴۰۰ : دریچه D۴۰۰ میتواند تا ۴۰ تن وزن را تحمل کند
- e۶۰۰ : دریچه e۶۰۰ میتواند تا ۶۰ تن را پوشش دهد.
- F۹۰۰ : Fدریچه۹۰۰ تا وزن ۹۰ تن را پوشش میدهد.
هر کدام از این کلاس ها کاربرد متفاوت و خاصی دارند. بسیار مهم است که کلاس مناسب انتخاب شود، در غیر این صورت اگر کلاس دریچه به درستی انتخاب نشود ممکن است دریچه منهول تخریب شود و این می تواند خطرناک باشد. با دریچه ها و کلاس های آنها و میزان وزن و باری که می توانند تحمل کنند آشنا شدیم. حال می خواهیم به کاربرد هر یک در زیرساخت های ساختمانی و مناطق شهری مختلف اشاره ای داشته باشیم:
- A۱۵ :
دریچه A۱۵ تنها میتواند برای ترافیک بسیار سبک مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال برای عبور عابران پیاده و دوچرخه سواران مورد استفاده قرار گیرد.
- B۱۲۵ :
دریچه ۲ - B۱۲۵ را می توان در راههایی که رانندگی انجام می شود، استفاده کرد و یا آنها را می توان در مناطقی نصب کرد که تنها به آن دسترسی دارند.
- C۲۵۰ :
دریچه C۲۵۰ در حوزههایی مانند پارکینگ های اتومبیل مورد استفاده قرار می گیرد که در آن ترافیک حرکت کند و آرام است. همچنین دریچه تحت فشار زیادی قرار نخواهد گرفت.
- D۴۰۰ :
دریچه D۴۰۰ میتواند در مناطقی بکار رود که در آن ترافیک سنگین و با تردد بسیار زیاد می باشد. جادههایی که ماشین ها در آن در حال حرکت هستند،مکان هایی هستند که از این دریچه استفاده می شود.
۵ - e۶۰۰ :
پوشش e۶۰۰ میتواند در نواحی سنگین مانند انبار و اسکله و غیره مورد استفاده قرار گیرد. جایی که ماشینآلات سنگین مانند بالابر کارخانه در حال تردد و کار کردن هستند.
- F۹۰۰ :
پوشش F۹۰۰ میتواند در مکانهایی مانند فرودگاهها که وسایل نقلیه سنگین در حال تردد هستند و وزن آنها فراتر از ماشین های سنگین می باشد، مورد استفاده قرار گیرد.
دریچه منهول یک صفحه قابل جا به جایی است که بر روی دهانه باز منهول که قسمت ورودی چاه و یا فاضلاب است قرار گرفته و از افتادن افراد و یا اجسام به داخل جلوگیری می کند. به طور کلی از دریچه منهول به جهت وارد نشدن مواد اضافی به داخل چاه ها و فاضلاب ها استفاده می شود. دریچه منهول دارای سیستم آب بندی نیز می باشد که از ورود آب های سطحی جاری شده بر روی سطح منهول جلوگیری می کند. در بالای درب دریچه معمولا دو سوراخ برای وارد کردن میله فلزی مخصوص باز کردن درب وجود دارد که در بعضی موارد به عنوان روزنه ورود نور به داخل نیز مورد استفاده قرار می گیرد. نصب درست و استاندارد دریچه منهول مناسب و با دوام کافی می تواند موجب افزایش امنیت و ایمنی در جاده ها و خیابان ها شود. دریچه مناسب و با کیفیت می تواند ایمنی را در بدترین شرایط آب و هوایی نیز برای شما تضمین کند.
دریچه منهول به شکل معمول کاربرد های بسیار زیادی دارد و به همین دلیل یکی از پر مصرف ترین وسیله ها در شهرداری ها و سیستم های شهری است. از دریچه منهول در موارد زیر استفاده می شود.
- اتاق های بازرسی فاضلاب
- کابل کشی برق زیر زمینی
- کابل کشی مخابرات
- تاسیسات آب، نفت و گاز
- زیبا سازی باغ ها و مناظر
- دریچه آتشنشانی
- دریچه کنتور
- دریچه مخابرات
- دریچه حوضچه
- بستن دریچه بازدید سپتیک تانک
مزایای استفاده از دریچه منهول
دریچه منهول برای پوشش انواع چاه ها و دریچه های ورودی زیر زمینی مورد استفاده قرار می گیرد. این دریچه ها با توجه به مدل ها و جنس های مختلف خود دارای مزایای بسیار زیادی هستند که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.
- مقاومت دریچه منهول در برابر ضربه. دریچه منهول با جنس های مختلف دارای مقاومت زیادی در برابر ضربه و فشار دارد و بهمین دلیل برای نصب در خیابان ها و مکان های پر رفت و آمد مناسب است.
- مقاومت دریچه منهول در برابر خوردگی. تمامی دریچه ها با جنس های متفاوت خود تا حد زیادی در مقابل خوردگی مقاوم هستند و حتی دریچه بتنی هم مقاومت تقریبا زیادی در برابر خوردگی دارد. به دلیل نصب در خیابان و قرار گرتن در معرض نور خورشید این درب ها باید در مقابل اشعه فرا بنفش نیز مقاوم باشند که تمامی مدل های مختلف دریچه منهول از این نظر نمره قبولی کسب می کنند.
- کنترل بو توسط دریچه منهول. دریچه های منهول به دلیل چفت شدن از ورود و خروج مواد به داخل دریچه جلوگیری می کنند و بهمین دلیل معمولا بو و رایحه بد ساطع شده از فاضلاب از این دریچه ها خارج نمی شوند.
- استفاده از دریچه منهول کامپوزیتی در مقایسه با دیگر مدل ها خطر سرقت درب و همچنین نیاز به جایگزین کردن و صرف هزینه دوباره را از بین می برد. در کنار این موضوع، این درب ها بسیار سبک بوده و فقط یک نفر به راحتی می تواند آن را باز و بسته کند که این عامل در موارد اضطراری بسیار کاربردی خواهد بود.
- از دیگر ویژگی مهم دریچه منهول کامپوزیتی قیمت تمام شده آن است که در مقایسه با دیگر جنس ها بسیار کمتر بوده و بهمین دلیل در طول سال های اخیر استفاده از دریچه منهول کامپوزیتی و همچنین تولید آن ها افزایش چشمگیری داشته است.
قیمت دریچه منهول به چه صورت است؟
قیمت دریچه منهول به چند عامل مشخص بستگی دارد.
- جنس دریچه منهول
- قطر دریچه منهول
- ضخامت دریچه منهول
بنابراین شما بر اساس مکان و نوع استفاده می توانید یکی از مدل های از پیش مشخص را انتخاب کنید. برای مثال قیمت دریچه منهول با قطر 30 سانتی متر و بار ترافیک 10 تن با قیمت دریچه منهول با قطر 30 سانتی متر و بار ترافیک 25 تن متفاوت خواهد بود و همچنین دریچه منهول با قطر 60 سانتی متر و بار ترافیک 10 تن با جنس کاپوزیت با همین مشخصات ولی جنس چدنی کاملا متفاوت است.
بازار جهانی دریچه منهول به دلیل حضور شمار زیادی از سازندگان بینالمللی، ملی و منطقهای از هم گسیختهاست. انتظار میرود که رقابت بین سازندگان پیشرو افزایش یابد، چرا که آنها در روشهای توسعه تجاری استراتژیک شرکت میکنند. آنها همچنین در ادغام و اکتساب، همکاری، شراکت و نوآوری می کنند و برای تقویت موقعیت خود در بازار در سالهای آتی سرمایهگذاری میکنند. طبق تحقیقات اخیر بازار پیش بینی میشود که بازار جهانی دریچه منهول تا پایان سال ۲۰۲۶، به ارزش ۴.۸ میلیارد دلار برسد. در سال ۲۰۱۷، این بازار ۳.۶۵ میلیارد دلار به رسید. اخیرا اکثر شرکت های دولتی دریچه های کامپوزیتی و نانوکامپوزیتی را ترجیح می دهند. هرچند هنوز دریچه های چدنی خاکستری و چدن داکتیل هم رونق قبل را دارند البته با امنیت بالاتر (اصطلاحا قفل دار)
بسته به نوع محصولات عرضه شده، انتظار میرود که نوع کامپوزیت در سالهای آتی، بازار جهانی را تحت پوشش خود قرار دهد. به خاطر این که پوششهای کامپوزیت سبک هستند و از مقاومت بالایی برخوردارند. علاوه بر این، میزان اسقاط این پوشش ها صفر است. این پوششها باعث کاهش احتمال دزدی در مقایسه با پوششهای فلزی که اغلب بهسرقترفته هستند، می شود. با توجه به جغرافیا، اروپا احتمالا سهم بیشتری در رونق بازار دارد. با این حال، انتظار میرود که مناطق در حال توسعه در آسیا رقابت سختی در رشد این بازار داشته باشند. افزایش توسعه اقتصادی که منجر به افزایش قابلتوجهی در کشورهای در حال توسعه شد، فرصتهای رشد منطقه آسیا را افزایش داده است.
برای آگاهی از قیمت انواع دریچه منهول و سفارش انواع دریچه منهول با لوله آنلاین تماس بگیرید.