سپتیک تانک (septic tank) یک لغت انگلیسی است و کلمه septic به معنای گندیده یا آلوده است که اگر بخواهیم septic tank را تحت‌اللفظی معنا کنیم، انبار آلوده معنی می‌شود. سپتیک تانک بسته به مصالحی که در آن ساخته می‌شود به انواع گوناگونی تقسیم‌بندی می‌شود که عبارت است از:
- سپتیک تانک فایبرگلاس
- سپتیک تانک بتنی
- سپتیک تانک پلی‌اتیلنی
سپتیک فایبرگلاس که به صورت مخفف FRP نوشته می‌شود، به‌نوعی از مخزن انبار و تصفیه فاضلاب گفته می‌شود که جنس بدنه آن از فایبرگلاس است. در این مقاله قصد داریم درباره سپتیک فایبرگلاس، مکانیزم و اجزاء آن را به شکل خلاصه توضیح دهیم. امید است بتوانیم در حد مطلوب به شما کمک کنیم.
انواع سپتیک تانک فایبرگلاس
سپتیک تانک فایبرگلاس به دلیل مقاومت بالایی که در برابر پساب‌ها از خود نشان می‌دهد، استفاده بالایی دارد. این وسیله تصفیه دارای انواع مختلفی است که عبارت‌اند از:
سپتیک تانک کامپوزیتی: که به آن GRP و سپتیک تانک فایبرگلاس مدولار که به آن SMC گفته می‌شود.
سپتیک تانک GRP :Glassfiber Reinforced Plastic در واقع، به معنای پلاستیک تقویت شده به همراه الیاف شیشه است که ما به آن GRP می‌گوییم. در ساختمان GRP دو ماتریکس اولیه و ثانویه با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا GRP تشکیل شود. ماتریکس اولیه رزین‌های پلیمری بوده و ماتریکس ثانویه از جنس شیشه است. اضافه‌کردن ماتریکس ثانویه به ساختمان پلاستیک به جهت استحکام کامپوزیت است. سپتیک تانک کامپوزیتی فایبرگلاس یکی از مقاوم‌ترین مخزن‌های فاضلاب است که در مکان‌هایی استفاده می‌شود که دسترسی به سیستم تصفیه پساب ندارند.
سپتیک تانک SMC: سپتیک تانک مدولار فایبرگلاس نوعی تانک فاضلاب است که از کنار هم چیدن پنل‌های پلیمری 1*1 در کنار هم ساخته می‌شود. Sheet molding compound نام کامل مخزن مدولار است. این مخزن نیز از دو ماتریکس تشکیل شده است. در واقع ماده پلیمری پلی‌استر اشباع نشده در ترکیب با الیاف شیشه ماده اولیه مخزن SMC است.
هم سپتیک تانک GRP و هم مخزن SMC را می‌توان به شکل مدولار و به‌صورت پیوسته در کنار هم قرار داد.
کاربرد سپتیک تانک فایبرگلاس
حال که دانستیم سپتیک تانک فایبرگلاس FRP نوعی مخزن ازپیش‌ساخته شده است باید درباره کاربرد این مخازن نیز کمی آگاهی پیدا کنیم.
- اردوگاه‌ها و مراکز نظامی که سیستم تصفیه به شکل صنعتی وجود ندارد.
- مجتمع‌های ساختمانی برای تصفیه جداگانه فاضلاب
- کارخانه‌های تولید پساب که برای جلوگیری از ورود مواد آلوده به درون زمین از سپتیک تانک فایبرگلاس استفاده میکنند.
به‌طورکلی در هر مکان که نیاز به تصفیه فاضلاب یا سیال‌های صنعتی و سمی است از سپتیک تانک استفاده می‌شود.
اجزای سپتیک تانک فایبرگلاس (frp)
هرچند سپتیک تانک فایبرگلاس یک مخزن است که از آن برای نگهداری فاضلاب استفاده می‌شود اما این ابزار چند جزء خاص دارد که به آن اشاره می‌شود:
- لوله ورودی: برای سرازیر شدن فاضلاب به داخل مخزن، نیاز به یک ورودی است. مشکل ورودی با یک لوله حل می‌شود. این لوله که بسته به میزان ورودی فاضلاب دارای سایزهای متفاوت است، می‌تواند به سفارش خریدار تغییر کند.
- مخزن اولیه: بعد از آنکه فاضلاب وارد سپتیک تانک فایبرگلاس شد، وارد قسمتی به نام مخزن اصلی می‌شود. این مخزن 7% حجم سپتیک را به خود اختصاص داده است.
- دیوار جداکننده: کار این دیواره جداکردن فاضلاب از آب تصفیه شده است.
- مخزن ثانویه: این مخزن که 30% باقی‌مانده سپتیک تانک فایبرگلاس را تشکیل می‌دهد، به‌منظور جداسازی سیال تصفیه شده از فاضلاب طراحی شده است. به این قسمت، مخزن زلال‌سازی نیز گفته می‌شود.
- خروجی ونت: هواکش یا ونت لوله‌ای خمیده است که در بالای سپتیک تانک قرار گرفته است. از ونت گازهای متان خارج می‌شود.
- منهول: برای اینکه افراد بتوانند وارد مخزن شوند و مشکلات احتمالی را حل کنند، یک حفره در بالای مخزن تعبیه شده است که به آن دریچه منهول یا آدم‌رو گفته می‌شود.
- خروجی فاضلاب: فاضلاب باقی‌مانده در سپتیک تانک از این قسمت خارج می‌شود که شامل بافل و لوله خروجی است. قطر دهانه خروجی نباید کمتر از قطر لوله دهانه ورودی باشد.
مکانیزم عملکرد سپتیک تانک فایبرگلاس
ابتدا فاضلاب از طریق لوله ورودی وارد سپتیک تانک می‌شود. طبیعی است که مواد سنگین‌تر ته‌نشین شده و چربی‌ها و ضایعات ریزتر روی سیال باقی بماند. فاضلاب ته‌نشین شده به مرور زمان تبدیل به لجن شده که لجن باعث تکثیر میکروارگانیک‌ها می‌شود. این در حالی است که فاضلاب وارد شده، در قسمت ابتدایی یا مخزن اولیه جمع می‌شود و دیواره جداکننده اجازه ورود فاضلاب به مخزن زلال‌سازی را نمی‌دهد.
دیواره جداکننده گاه یک‌تکه و گاه دوتکه است که در دیواره‌های دوتکه یک لوله تعبیه شده تا فاضلاب تصفیه شده را به مخزن ثانویه انتقال دهد.
میروارگان‌ها باعث تولید بیوگاز می‌شوند. بیوگازهای متان یا هیدروسولفور از لوله ونت سپتیک تانک خارج می‌شود. درنتیجه آنچه وارد مخزن ثانویه می‌شود، یک سیال زلال است که چربی نیز روی آن جمع شده است. چربی همیشه روی آب شناور است و لوله جمع‌آوری فاضلاب کمی پایین‌تر از سطح سیال کار گذاشته می‌شود تا مایع زلال و بدون چربی از سپتیک تانک خارج شود.
فاضلاب باقی‌مانده باید توسط انسان از مخزن خارج شود. برای این کار دریچه منهول کار گذاشته شده است تا افراد ضمن سرکشی بتوانند فاضلاب را خارج کنند. توصیه شده است فاضلاب هرسال یا دو سال یکبار از مخزن خارج شود.
همچنین تاکید می‌شود همه فاضلاب از سپتیک تانک فایبرگلاس خارج نشود تا در زمان ورود فاضلاب جدید، زمان زیادی برای تولید میکروارگانیک‌ها سپری نشود.
مزایای سپتیک تانک فایبرگلاس
تا این بخش از معرفی سپتیک تانک مشخص شد که بزرگ‌ترین مزیت این مخزن گندابی، تصفیه فاضلاب است، اما این موضوع مزیت همه تانک‌های فاضلابی است و تنها به سپتیک تانک فایبرگلاس محدود نمی‌شود. مزیت سپتیک frp عبارت است از:
- سبک بودن سازه موجب می‌شود حمل‌ونقل آن نسبت به دیگر سپتیک تانک‌ها آسان باشد.
- قیمت سپتیک تانک frp نسبت به دیگر مخازن ارزان‌تر بوده و برای خرید باید هزینه کمتری پرداخته شود.
- طول عمر سپتیک تانک فایبرگلاس نسبت به نوع پلی‌اتیلنی بیشتر است. در مخازن پلی‌اتیلنی به دلیل آنکه اکثر سازه‌ها تقویت نشده‌اند، بعد از چند سال، این نوع از مخازن اکسپوژه شده و تغییر حالت می‌دهند.
ابعاد و اندازه سپتیک تانک فایبرگلاس
بسیاری از محتواهای موجود در سایت‌ها برای مشخص‌کردن ابعاد سپتیک تانک فایبرگلاس فرمول حجم استوانه یا مکعب را نوشته و آن را مرجع تعیین ابعاد سپتیک تانک فایبرگلاس دانسته‌اند؛ حال‌آنکه فاکتورهای دیگری نیز در تعیین ابعاد اندازه سپتیک تانک فایبرگلاس مؤثر هستند. این فاکتورها عبارت است از:
میزان ورودی فاضلاب: آزمایش شده است در یک ساختمان خالی از سکنه که آب در شبانه‌روز جریان دارد، حداقل 4500 لیتر فضا لازم است تا میزان آب ورودی به سپتیک تانک، سرریز نشود. به این میزان حداقل، حجم آرامش گفته می‌شود. این حجم به ازاء هر نفر در ساختمان باعث می‌شود که ورودی فاضلاب به FRP بیشتر شود؛ پس تعداد افراد و پیک آبریزی بر ابعاد سپتیک تانک تأثیرگذار است.
تناسب قطر با طول: برای محاسبه ابعاد مخزن فاضلاب باید رابطه‌ای بین قطر و طول سپتیک تانک وجود داشته باشد. این رابطه به شکل تجربی به دست می‌آید که می‌توان برای یک سپتیک تانک 35 لیتری ابعاد زیر را در نظر گرفت.
| طول | قطر |
| 11.15 | 2 |
| 9.21 | 2.2 |
| 7.13 | 2.5 |
| 4.95 | 3 |
حجم 35 لیتر
قیمت سپتیک تانک فایبرگلاس
لوله آنلاین عرضه‌کننده سپتیک فایبرگلاس است. این محصول در بازار دارای قیمت‌های مختلف است. اگر قصد دارید خرید سپتیک تانک فایبرگلاس را انجام دهید، حتما با کارشناسان ما تماس بگیرید. آن‌ها موارد مهمی که در قیمت تاثیر می‌گذارد برای شما بازگو خواهند کرد. در ادامه چند فاکتور وجود دارد که بر قیمت نهایی تاثیرگذار است:
- ظرفیت مخزن: هرچه ظرفیت سپتیک تانک بیشتر باشد، قیمت محصول بالاتر می‌رود.
- نوع جانمایی: سپتیک تانک فایبرگلاس به دو صورت جانمایی می‌شود؛ روی زمین قرار می‌گیرد یا در زیر خاک مدفون می‌شود. نوع دفنی ارزان‌تر از محصولی است که روی زمین قرار می‌گیرد.
- تعداد مخزن: هرچه تعداد دیواره در سپتیک تانک بیشتر است، تعداد مخزن نیز بیشتر می‌شود که درنتیجه قیمت مخزن بالاتر می‌رود.
مقایسه سپتیک تانک فایبرگلاس و سپتیک تانک پلی‌اتیلن
سپتیک تانک می‌تواند از مصالح و مواد اولیه مختلفی ساخته شود؛ بتن، آجر، پلی‌اتیلن و فایبرگلاس ازجمله موادی است که با آن سپتیک تانک تولید می‌شود. یکی از چالش‌های مهم خریداران سپتیک تانک عدم شناخت سپتیک تانک پلی‌اتیلن و فایبرگلاس است که گاه این دو مخزن را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند.
سپتیک تانک پلی‌اتیلن نسبت به فایبرگلاس وزن بیشتری داشته و در برابر نور خورشید زودتر دچار تغییر رنگ می‌شود. تفاوت دیگر این دو مخزن سطح بیرونی این دو سپتیک است. در سپتیک تانک پلی‌اتیلن، جنس مخزن از لوله‌های کاروگیت است، درحالی‌که جنس فایبرگلاس پلیمر پلی‌استر و شیشه است که همین امر موجب مقاومت بیشتر نوع فایبرگلاس می‌شود.
سؤالات متداول سپتیک تانک فایبرگلاس
- حمل سپتیک تانک فایبرگلاس در حجم بالا به چه صورت انجام می‌شود؟
یکی از مشکلات سپتیک تانک پلی‌اتیلنی حمل‌ونقل این مخزن در حجم بالاست که به دلیل پیش‌ساخته بودن باید با ماشین‌های مخصوص حمل شود؛ اما سپتیک تانک فایبرگلاس حجم بالا شما می‌توانید به شکل پنلی این مخزن را نصب کنید.
- ظرفیت حجم فایبرگلاس چقدر است؟
ازآنجاکه یکی از انواع سپتیک frp، نوع مدولار بوده و می‌توان این سیستم را به شکل مکعبی بدون محدودیت مونتاژ کرد، پس محدودیتی در ظرفیت حجم سپتیک فایبرگلاس نداریم.
- آیا سپتیک تانک فایبرگلاس گارانتی دارد؟
بله سپتیک تانک فایبرگلاس تا 25 سال گارانتی دارد.
